یاری قافیه در پیرایش برخی از بیت‌های شاهنامه

روش انتقادی در پیرایش متون را که ما از غرب آموخته‌ایم، دربارۀ پیرایش متون فارسی نمی‌توان یک‌به‌یک به کار برد، بلکه باید آن را با ویژگی­‌های خط و زبان و ادب فارسی مطابقت داد؛ باید ناچار نکاتی از آن روش را کاست و نکاتی را بدان افزود. نگارنده در پیرایش شاهنامه از آغاز بدین نکته آگاه بود و در مقالات خود و در یادداشت­‌های شاهنامه دربارۀ جزئیات آن گفتگو کرده است. یکی از راهکارهایی که در پیرایش انتقادی متن شاهنامه باید بدان توجه داشت، اهمیت قافیه است. فردوسی با آنکه از جهاتی سختگیری شاعران سبک عراقی را در کاربرد قافیه (و نیز وزن) ندارد و مانند دیگر شاعران سبک خراسانی تسامحاتی در وزن و قافیه روا داشته است، از سوی دیگر و خیلی بیش از شاعران سبک عراقی در کاربرد قافیه از خود سختگیری نشان داده است.